شستی های جانبی آسانسور :

بر روی صفحه شستی در کابین آسانسور، تعدادی شستی وجود دارد که برای کنترل برخی از تجهیزات در نظر گرفته شده است. 

 

1. شستی های کنترل درب کابین 

DO : شستی با کنتاکت همیشه بسته NC برای باز کردن درب اتوماتیک کابین هنگامی که در حال بسته شدن است . 

 

DC : شستی با کنتاکت همیشه باز NO برای بستن درب اتوماتیک کابین وقتی که باز شده اما زمان توقف سر طبقه به پایان نرسیده است. 

 

2. تسهیلات برای معلولین 

با فشار دادن کلید ویژه معلولین که در شستی طبقه یا شستی کابین نصب شده است : 

 

1. اولویت سرویس دهی طبقه مزبور افزایش می یابد. به طور مثال اگر سرویس دهی آسانسور دان کالکتیو باشد، با فشار دادن این کلید کابین هنگام عبور از این طبقه به سمت بالا توقف می کند. 

 

2. ظرفیت کابین با فرض این که فرد معلول بر روی ویلچر نشسته است به او اختصاص می یابد. 

 

3. در صورت فشار دادن شستی ویژه معلولین داخل کابین ، شستی های طبقات سرویس داده نمی شود. 

 

 

3. شستی آلارم 

برای آگاهی افراد خارج از کابین به ویژه مامورین به هنگام گیر افتادن مسافران داخل کابین، یک آلارم صوتی در سیستم آسانسور پیش بینی می شود. این آلارم صوتی معمولا روی سقف کابین نصب شده مجهز به باتری و شارژر است و با یک شستی فشاری که داخل کابین در دسترس مسافران قرار گرفته فعال میگردد. 

 

نکته : 

معمولا ولتاژ آلارم های صوتی 24 ولت بوده، برای کار نیاز به وجود یک باتری در تابلوی فرمان می باشد، اما همانطور که می دانیم عمر باتری فقط محدود به چند سال است. در نتیجه با گذشت زمان باتری خراب شده، حتی با وجود برق نیز آلارم درست کار نمیکند، بنابراین لازم است حتما در سرویس های دوره ای به سالم بودن باتری و عملکرد صحیح آلارم توجه شود. 

 

 

شستی احضار - کاهش سیم طبقه

کاهش سیم طبقه :

همانطور که پیش تر اشاره شد به طور معمول از هر شسای طبقه تا تابلوی کنترل سیم کشی جداگانه ای انجام می پذیرد. تعداد این سیم ها قابل محاسبه است و به طور مثال تا n طبقه از جدول زیر به دست می آید : 

 

محاسبه تعداد سیم های طبقات

ردیف	نام	نام ترمینال تابلو	تعداد
1	مشترک نمراتور	+24	1
2	نمراتور	a,b,c,d,e,f,g,h	A
3	مشترک شستی	G22	1
4	برگشت شستی	Hn	n
		جمع	n + 10

 

 

این سیم کشی های متعدد که با افزایش تعداد طبقات ساختمان ( آسانسور ) به تعداد آن افزوده می شود ، موجب تراکم سیم کشی و دشواری خدمات در آینده میگردد. 

 

اما با به کار بردن سیستم کاهش سیم طبقه، تعداد سیم های ارتباطی برای همه شستی ها تا تابلوی کنترل به 4 عدد کاهش می یابد. به عبارت دیگر فقط 4 عدد  سیم، هم شستی ها به تابلوی کنترل متصل می شوند، هم سیگنال های دیگر مانند نمراتور درجه حرارت ، افت ولتاژ و ... به ترمینال های مربوطه در تابلو ارتباط می یابند.  این امر به کمک فناوری ارتباط سریال میسر می شود. 

 

سیستم احضار از راه دور :

در ساختمان هایی که افراد معلول جسمی رفت و آمد میکنند، این مشکل وجود دارد که پس از حضور آن ها مقابل درب آسانسور و فشار دادن شستی احضار ، کابین با تاخیر به دلیل عملکرد عادی آسانسور به آن طبقه می رسد و این مسئله موجب نارضایتی افراد معلول میگردد. برای حل این مشکل میتوان از یک شستی احضار از راه دور ، به طور مثال تا برد 30 سانتی متر استفاده نمود. 

 

بدین ترتیب فرد ممعلول پیش از رسیدن به درب آسانسور با فشار دادن شستی احضار از راه دور که در اختیار دارد کابین را احضار کرده، زمان توقف او در مقابل آسانسور به حداقل می رسد. 

با نگرشی به عملکرد شستی احضار از راه دور میتوان این سیستم را برای کاربردهای دیگر نیز تعمیم داد. به طور مثال در ساختمان هایی که توسط آسانسور، میزهای آزمایشگاهی، اسباب و اثاثیه مسافران و ... جابجا می شود، میاولن از یک سیستم احضار از راه دور به همراه شستی های DC , DO استفاده نمود. 

 

 

شستی احضار 

در هر  طبقه علاوه بر یک نمایشگر مکان کابین (نمراتور) یک شستی فشاری با کنتاکت باز (NO) برای احضار کابین به آن طبقه  در نظر گرفته شده است. ترمیال مشترک این شستی ها در همه طبقات به هم وصل شده سیم برگشت هر طبقه نیز با عبور از داکت هایی که در چاه برای همین منظور نصب شده اند. به ترمینال مربوطه با همان نام (C1,C2...H1,H2...) در تالوی کنترل نتصل می شود. به طور مثال سیم برگشتی از شستی طبقه 5 کابین، به ترمینال C5 تابلوی کنترل و سیم برگشتی از شستی طبقه 3 به ترمینال H3 متصل میگردد. 

 

 

طبق استاندارد فاصله نصب شستی های احضار از کف طبقه بین 90 تا 110 سانتی متر و در کابین بین 90 تا 140 سانتی نتر می باشد. 

 

انواع شستی احضار :

شستی ها معمولا از نوع کنتاکی و فشاری هستند، اما در برخی از موارد از انواع لمسی یا سایه ای هم استفاده می شود. در مدل سایه با نزدیک شدن انگشت به قسمتی از صفحه شستی دستر لازم صادر می شود. دو عدد لامپ یا LED به زنگ سبز و قرمز نیز در شستی وجود دارد که جهت حرکت کابین را نمایش می دهدو فرمان این لامپ های جهت از تابلوی کنترل صادر می شود. 

 

یکی از مشکلات آسانسورهای مرتفع، تعداد زیاد شستی های احضار آن در داخل کابین می باشد به طوری که اولا تعداد سیم های تراول کابل را افزایش داده که خود موجب افزایش قیمت ، وزن و دشواری در خدمات بعدی می شود. دوما بر روی تزئینات داخلی کابین نیز تاثیر منفی میگذارد. 

برای رفع مشکل نخست، میتوان از سیستم های کاهش سیم کابین استفاده نمود. برای برطرف نمودن مشکل دوم نیز می توان از صفحه کلید ماتریسی( تلفنی) و یا کارت های بدون تماس استفاده نمود.

 

در برخی از موارد نیز برای رفاه حال افراد نابینا یا کم بینا از علائم ویژه بر روی شستی های احضار استفاده میشود. در ضمن برای آن که فرد متوجه پذیرفتن شستی مربوطه یشود یک آلارم صوتی کوتاه پخش شده یا در  شستی یک لرزش کوچک به وجود می آید. 

 

مدار الکتریکی سری استپ : 

پس از آشنایی با تجهیزات سری استپ ، به بررسی مدار الکتریکی آن می پردازیم . لازم به یاد آوری است که بسته به نوع درب کابین تغییراتی در تعداد و نحوه سیم کشی تجهیزات در مدار سری استپ ایجاد می شود. 

 

 

 

 

- ترتیب بسته شدن کنتاکت ها در مدار سری استپ : 

عملکرد صحیح مدار سری استپ به گونه است که مرحله به مرحله برقرار می شود، به عبارت دیگر با تکمیل شدن هر مرحله از آن ، فیدبکی به تابلوی کنترل رسیده، مرحله بعدی با برقرار شدن مجموعه دیگری از کنتاکت ها آغاز میشود. این عملکرد مرحله ای به این دلیل است که در صورت تکمیل نشدن گروه نخست سری استپ، مرحله دوم نباید کامل نشود و همینطور تا آخر. 

 

در برخی تابلوهای کنترل مدار سری استپ از ترمینالی به نام G90 آغاز میشود. با تکمیل شدن قسمت عمومی سری استپ ترمینال TP4 برق دار شده نوبت به گروه دوم می رسد، با بسته شدن درب طبقه ای که کابین در آن حضور دارد، ترمینال 66 برق دار شده نوبت به بسته شدن درب کابین نی رسد، پس از بسته شدن درب کابین ، ترمینال 69 برق دار شده ، باید مگنت درب بازکن تحریک شود تا کنتاکت قفل ها هم تکمیل شده ، در پایان 68 برق به بوبین کنتاکتورهای اصلی تابلو کنترل برسد. 

 

 

- شرایط موازی نمودن تجهیزات سری استپ : 

طبق استاندارد، موازی نمودن تجهیزات با کنتاکت های سری استپ فقط در موارد زیر مجاز خواد بود : 

 

1. هم سطح سازی با درب باز Pre door opening : 

در برخی از موارد که کابین آسانسور بزرگ دارای درب تمام اتوماتیک و ساختمان پر تردد می باشد برای سهولت در پیاده شدن مسافران و کاهش زمان توقف درب پیش از توقف کامل کابین ، شروع به باز شدن می نماید، به طوری که هنگام توقف کابین در تراز طبقه درب به طور کامل باز شده است. اما همانطور که می دانیم با باز شدن درب کابین کنتاکت مربوط به آن قطع شده ، کابین به دلیل قطع شدن سری استپ می ایستد. برای  جلوگیری از توقف کابین در این شرایط، در ناحیه ای مشخص، کنتاکت درب کابین و طبقه مورد نظر پل شده و در نتیجه کابین میتواند با سرعت بسیار کم که مربوط به پیاده روی سر طبقه است با درب باز حرکت کند. طبق استاندارد حداکثر سرعت هم سطح سازی 80 سانتی متر بر ثاتیه است. 

 

2. هم سطح سازی مجدد با درب باز Releveling :

در برخی از موارد مانند کابین های سنگین باری و سیستم های هیدرولیک ، کابین پس از توقف کامل پس از گذشت زمان یا با پر و خالی شدن آن، از تراز طبقه خارج می شود. برای آن که دوباره به تراز طبقه برگردد لازم است تا کمی با درب باز حرکت نماید.پس لازم است تا کنتاکت درب کابین و آن طبقه پل شود. حداکثر سرعت هم سطح سازی مجدد 30 سانتی متر بر ثانیه است. 

 

 

3. عملکرد تخلیه و بارگیری Docking : 

در آسانسورهای باری برای آن که جابجایی بار آسان تر شود لازم است تا کف کابین هم تراز کف کامیون مربوطه شود، پس لازم است کابین محلی بین دو طبقه اعزام شده برای جابجاییی بار باید درب آن همچنان باز باشد. 

 

 

 

 

4. در آرودن از حالت قطع کن :

در موارد که کابین سنگین است پس از عمل کردن ترمز ایمنی، برای خارج ساختن آن از حالت ترمز، لازم است کابین با سرعت حداکثر 0/63 متر بر ثانیه به حرکت در  بیاید، اما به دلیل قطع شدن  سری استپ این کار میسر نیست، در ضمن به دلیل سنگینی کابین به کمک دست نیز نمی توان این کار را انجام داد. در این موارد به کمک کلیدهای ویژه که در جعبه هایی با درب قفل دار در دسترس تعمیرکاران قرار دار، بخشی از سری استپ پل شده  کابین به حرکت در می آید. 

 

 

سوئیچ های موجود در مدار سری استپ به طور مستقیم در مسیر بوبین کنتاکتورهای اصلی تابلوی کنترل قرار گرفته اند و در صورتی که یکی از سوئیچ ها قطع شود، در پی آن موتور اصلی آسانسور از حرکت باز می ایستد. اجرای مدار سری استپ، به دو روش مستقیم و غیر مستقیم امکان پذیر می باشد. 

 

کنتاکت دو شاخه درب کابین :

- برای اطمینان از بسته بودن درب کابین هنگام حرکت این کنتاکت بر روی آن قرار می گیرد. این کنتاکت نباید از نوع میکروسوئیچی باشد بلکه باید به صورت دو قطعه جدا شونده از هم ساخته شده باشد. 

 

 

کنتاکت قفل درب طبقات :

این بخش یکی از مهمترین قسمت های سری استپ بوده، برور حوادث زیادی صنعت آسانسور به دلیل درست عمل نکردن این قسمت می باشدو

 

- برای اطمینان از باز نشدن درب طبقات یک قفل بر روی هر درب وجود دارد و برای اطمینان از عملکرد صحیحی این قفل ها در هر کدام یک کنتاکت قرار گرفته است. 

 

- این قفل ها توسط وسیله ای به نام کمان درب باز کن تحریک می شود. 

 

یک زبانه کوچک در بالای زبانه اصلی بر روی قفل وجود دارد. این زبانه کوچک باعث می شود قفل هنگامی عمل کند که درب لولایی طبقه بسته شده باشد. در واقع با عمل نمودن زبانه دوم ، کنتاکت داخل قفل عمل کرده ، سری استپ کامل می شود. 

درب های مختلفی در صنعت آسانسور مورد استفاده قرار می گیرند که هر یک به نوبه خود دارای کنتاکت های لازم برای قرارگیری در مدار سری استپ هستند. این کنتاکت های گوناگون موجب تنوع در مدارات سری استپ شده، ویژگی های خاص خود را به همراه دارند. 

 

 

 

 

نکات مهم استاندارد درباره قفل و کنتاکت آن : 

1. تا هنگامی که زبانه قفل حداقل 7mm درگیر نشده باشد، کنتاکت آن برقرار نمی شود. 

 

2. باید محل کنتاکت شفاف بوده، از خارج قفل قابل دیدن باشد. 

برگرفته شده از asanbarkurdsanat.blog.ir

کنتاکت دو شاخه درب طبقات :

تک تک درب طبقات دارای کنتاکتی برای قرار گرفتن در مسیری سری استپ هستند. 

 

- برای آن که کابین اجازه حرکت را دریافت کند لازم است که همه درب ها بسته باشند. 

 

- به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی و با پل نمودن کنتاکت دو شاخ درب طبقات امکان برخورد کابین با سر نصاب افزایش می یابد. به این ترتیب که پس از پل کردن کنتاکت درب ، امکان دارد کابین در اثر اعمال شستی جدیدی از بالا به پایین به حرکت در آدمه تجهیزات زیرین کابین به سر نصاب برخرود کند. 

درباره ی کنتاکت دو شاخ درب های لولایی طبقات به موارد زیر توجه کنید : 

1. طبق استاندارد، ولتاژ سری استپ و IP کنتاکت ها تعریف شده است. 

 

2. گاه به دلیل کثیف شدن کنتاکت های دو شاخ درب های لولایی سری استپ قطع می شود. 

 

3. نصب صحیح کنتاکت دو شاخ درب های لولایی بسیار مهم می باشد. 

 

4. پشت کنتاکت دو شاخ ، یک فنر نصب می شود تا در حین حرکت کابین در صورتی که درب طبقه ای تکان داده شد، موجب توقف آن نگردد.

 

اجزای مدار سری استپ - کنتاکت فلکه گاورنر موتورخانه

اجزای مدار سری استپ 

1. کنتاکت فلکه گاورنر موتورخانه :

بر روی فلکه گاورنر موتورخانه ، یک عدد کنتاکت قرار دارد تا در هنگام عملکرد سیستم ترمز اضطراری که با افزایش سرعت کابین از حد مجاز در دو جهت بالا و پایین رخ می دهد، علاوه بر این که کابین روی ریل های راهنما قفل می شود ، سری استپ نیز از قطع شده موتور اصلی از کار بیفتد. 

ترمز اضطرای از لحاظ مکانیکی در 1/15 سرعت نامی و از لحاظ الکتریکی در 1/10 سرعت نامی عمل می کند. 

 

کنتاکت های مورد استفاده در مدار سری استپ از نوع DC-13 برای مدارات DC یا AC -15 برای مدارات AC می باشد که دارای ضریب اطمینان بالایی است . کنتاکت این سوئیچ ها باید از نوع جدا شونده مثبت بوده ، استفاده از میکروسوئیچ های معمولی در این مدار طبق EN91 مجاز نمی باشد. 

 

 

سری استپ چیست؟ 

سری استپ مهمترین مدار موجود در مجموعه مدارات الکتریکی یک آسانسور می باشد چرا که عملکرد صحیح آن ، ایمنی حرکت را برای مسافران و بار تضمین می نماید. این مدار همانطور که از نامش بر می آید از تعدادی کنتاکت سری شده باهم تشکیل شده است که از بالا ترین تا پایین ترین نقطه چاه به شرح زیر نصب می شود : 

 

تجهیزات سری استپ

 

ردیف	نام	محل قرارگیری	بازگشت به حالت عادی
1	کنتاکت فلکه گاورنر موتورخانه	موتورخانه	دستی
2	حد یا قطع کن بالا	چاه	دستی
3	حد یا قطع کن پایین	چاه	دستی
4	استپ قارچی	روی کابین	دستی
5	استپ داخل کابین	داخل کابین	دستی
6	کنتاکت پاراشوت	زیر یا روی کابین	دستی
7	کنتاکت پاخور	کف کابین	اتوماتیک
8	کنتاکت دو شاخه درب طبقه	درب طبقات	اتوماتیک
9	کنتاکت قفل	درب طبقات	اتوماتیک
10	کنتاکت دو شاخه درب کابین	درب کابین	اتوماتیک
11	استپ قارچی	چاهک	دستی
12	کنتاکت فلکه گاورنر ته چاه	چاهک	دستی
13	کنتاکت فتوسل	داخل کابین	اتوماتیک
14	کنتاکت رله کنترل بار	تابلوی کنترل	دستی
15	کنتاکت میکروسوئیچ ضربه گیر	چاهک	دستی
16	کنتاکت میکروسوئیچ کشش سیم بکسل جبران	چاهک	دستی
17	کنتاکت میکروسوئیچ دریچه اضطراری موتورخانه و کابین	روی کابین - بالای چاه	دستی

توجه به این نکته بسیار مهم است که همواره مدار سری استپ دارای فقط یک نقطه ابتدایی و فقط یک نقطه انتهایی می باشد، به عبارت دیگر باید فقط یک مسیر (آن هم به صورت سری) در تمام مدار سری استپ وجود داشته باشد.

به جز موارد خاص هرگونه مسیر موازی در این مدار کاملا اشتباه بوده ، خارج از استاندارد می باشد. همانطور که در شکل زیر مشاهد می کنید از نقطه شروع سری استپ ترمینال G90 تا پایان ترمینال 68 یک مسیر سری وجود دارد که موجب می شود با قطع شدن یکی از کنتاکت ها در مسیر ، ترمینال انتهایی بدون برق شود. 

 

 

آسانسورهای خاص - آسانسور شیب دار

آسانسور شیب دار :

آسانسورهای شیب دار سال های طولانی است که برای دسترسی به آپارتمان ها و ساختمان ها، هتل ها و در سواحل کنار تپه ها و غیره مورد استفاده قرار می گیرند. انواع قدیمی آنها زیر مجموعه استانداردهای تراموا و قطارها اجرا شده و مورد استفاده قرار گرفتند. اما امروزه با وجود استفاده از قطعات آسانسور کماکان تحت کد های فوق اجرا می شوند. 

 

آسانسور شیب دار که دارای یک موتور الکتریکی است بر اساس آسانسور کششی با وزنه تعادل و یه به صورت کشش مثبت در طبقات تعریف شده کار می کند. این آسانسورها دارای کابین حمل بار است که توسط سیم بکسل یا زنجیر کشیده می شود و از طریق ریل های راهنما در مسیر شیب دار تحت زاویه 15 تا 75 درجه نسبت به خط قائم و بدون محدودیت طول مسیر حرکت میکند. آسانسورهای شیب دار جدید باید بر اساس استاندارد EN81-1 , EN81-22 نصب و اجرا گردند. 

 

در شکل زیر یک نمونه از این آسانسور را مشاهده می کنید. 

 

سرعت این آسانسورها معمولا تا 2/5 متر بر ثانیه است ولی در ححالت های خاص میتواند تا 4 متر بر ثانیه نیز افزایش یابد. در همه ی این سرعت ها عامل شتاب تند شونده و کند شونده به خصوص هنگام عمل کردن ترمز اضطراری باید به گونه ای باشد که ششتاب افقی وارده بر مسافر حداقل خطر سقوط احتمالی را داشته باشد. ظرفیت کابین معمولا در سرعا 1 متر بر ثانیه بین 4 تا 100 نفر را میتواند جابجا کند و ظرفیت های تا 40 نفر سرعت 4 متر بر ثانیه نیر می رسد. 

امروزه با به کارگیری سیستم کنترل دور و فن آوریهای الکترونیکی در تابلوهای برق امکان کنترل سرعت و نرمی حرکت و تغییرات شتاب و توقف مهیا است. در مسیر طولانی از آسانسور  شیب دار در کنار پله برقی نصب می گردد تا اشخاصی که نمیتوانند از پله برقی استفاده کنند و یا برای حمل ویلچرهای معلول از آنها بهره برداری گردد. معمولا در این مورد سرعت آنها کمتر از سرعت پله برقی است تا مسافرین احساس ناراحتی نکنند.