درب اتوبوسی

نامگذاری این درب به دلیل شباهت زیاد آن به درب اتوبوس های مسافربری می باشد. نحوه عملکرد این نوع درب بادرب های دیگر به طور کلی متفاوت است. در دربهای تلسکوپی و سانترال ، لته های درب ( چه درب کابین و چه درب طبقه در دربهای تمام اتوماتیک ) در فضای بیرون کابین به طور کشویی در کنار هم قرار می گیرند.

اما در درب های اتوبوسی ، درب کابین به طور تاشو به داخل کابین آمده ، فضایی از آن را اشغال می کند. در ضمن یادآروی می شود که در این صورت درب طبقه از نوع لولایی خواهد بود. 

 

اما مزیت درب اتوبوسی چیست؟

مهمترین مزیت این نوع درب ،  قابل نصب بودن آن در پروژه هایی است که در چاه فضای کافی برای درب کابین در نظر گرفته نشده است. در نتیجه فقط با نصب این نوع درب، امنیت کافی برای مسافرین تامین خواهد شد. 

 

درب کابین 

درب در یک سیستم آسانسور ، به طور همزمان دارای دو جنبه ایمنی و تزئینی است. در نتیجه از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد، در ضمن باید در هنگام نصب آن مانند قسمتهای دیگر مکانیکی آسانسور، دقت زیادی انجام پذیرد، زیرا کمترین بی دقتی ممکن است موجب تحمیل زیان های مالی فراوانی شود. 

 

انواع درب : 

درب آسانسور، از لحاظ مکانیکی به 3 دسته کلی ، درب ساده ( کابین بدون درب ) ، نیمه اتوماتیک و تمام اتوماتیک تقسیم شده ، این درب ها از لحاظ الکتریکی به گونه های متنوع دیگری تقسیم می شود که در جدول زیر مشاهد می گردد : 

 

انواع درب آسانسور

ردیف	نوع درب	نوع موتور	درایو کنترل	درب طبقه	درب کابین	نوع حرکت	توضیحات
1	درب ساده	ندارد	ندارد	لولایی	ندارد	لولایی	-
2	نیمه اتوماتیک سماتیک	24VDC	دارد	لولایی	کشویی	چپ بازشو - راست بازشو	-
3	نیمه اتوماتیک اتوبوسی	24VDC	دارد	لولایی	اتوبوسی	تاشو (آکاردئونی)	-
4	تمام اتوماتیک سماتیک	24VDC	دارد	کشویی	کشویی	تلسکوپی: راست بازشو - چپ بازشو  سانترال : وسط بازشو	-
5	نیمه اتوماتیک سه فاز	سه فاز   380V	ندارد	لولایی	کشویی	چپ بازشو - راست بازشو	ترانس 3 فاز 380 -96
6	تمام اتوماتیک 3 فاز	سه فاز  380V	ندارد	کشویی	کشویی	تلسکوپی: راست بازشو - چپ بازشو  سانترال : وسط بازشو	ترانس 3 فاز 380 -96
7	نیمه اتوماتیک 3 فاز	سه فاز  380V	دارد	لولایی	کشویی	چپ بازشو - راست بازشو	فرماتور - سلکوم
8	تمام اتوماتیک 3 فاز	سه فاز 380V	دارد	کشویی	کشویی	تلسکوپی: راست بازشو - چپ بازشو  سانترال : وسط بازشو	فرماتور - سلکوم
9	نیمه اتوماتیک	تک فاز    220V	دارد	لولایی	کشویی	چپ بازشو - راست بازشو	فرماتور - سلکوم
10	تمام اتوماتیک	تک فاز  220V	دارد	کشویی	کشویی	تلسکوپی: راست بازشو - چپ بازشو  سانترال : وسط بازشو	فرماتور - سلکوم

 

توضیح : 

اگرچه سماتیک ، فرماتور ، سلکوم و ... نام های شرکت های سازنده اروپایی درب است اما به طور کلی به واژه های مناسی برای نامیدن نوع درب با ویژگی های مشخص تبدیل شده از این رو از این نام ها در جدول فوق استفاده شده است. 

 

 

 

- منحنی عملکرد : 

درب هایی که مجهز به درایو کنترل هستند، می توانند حرکت لته های درب را در بهترین حالت ممکن کنترل نمایند. عواملی مانند سرعت بسته و باز شدن درب، حساسیت در مقابل نیروهای مخالف هنگام بسته شدن که می تواند در اثر برخورد لته درب با بدن مسافرین باشد و از امکاناتی است که در یک سیستم کنترل درب فراهم می آورد. 

 

 

یکی از پیچیدگی های عملکرد کنترل درب اتوماتیک ، ناهمسان بودن ویگژگی های مکانیکی درب های طبقات می باشد. اگرچه در این درب ها از لحاظ ظاهری کاملا مشابه یکدیگر می باشند، اما ویژگی های مکانیکی آن ها مانند مقاومت فنر ، اصطکاک قسمت های مکانیکی و ... موجب می شود که کنترل سرعت این گونه درب ها دشوارتر شود. 

 

این موضوع هنگامی خود را نمایان می کند که به طور مثال دمای طبقه ای با طبقات دیگر ساختمان مقفاوت می باشد، برای رفع این مشکل کنترل حلقه بسته سیستم سردرب پیشنهاد میگردد. به این ترتیب که از سرعت و کان درب در هر لحظه ای نمونه گیری شده در کنترل درب دخالت داده شود. 

 

نمایشگر جهت 

در همه طبقات و کابین ، برای نمایش جهت حرکت از دو عدد لامپ یا دیود نوری استفاده می شود. این لامپ ها در شستی احضار نصب شده، فرمان خود را مستقیما از تابلوی کنترل دریافت می کنند. 

در ماتریس های نقطه ای ، با تولید علامت پیکان به سمت بالا وپایین و حرمت دادن آن در دو جهت ، حرکت کابین و جهت آن نمایش داده شده، حس حرکت به بیننده القا می شود. لامپ های جهت معمولا توسط کنتاکتورهای جهت یا رله های خاصی که برای همین منظور در تابلوی کنترل قرار گرفته اند تحریک می شوند. در برخی از تابلوهای کنترل لامپ های جهت پس از جذب شدن کنتاکتورها روشن می شود، در این روش روشن شدن کنتاکتور بیانگر حرکت کابین بوده ، اما عیب آن این است که پیش از به حرکت آمدن کابین ماسافر از جهت آن مطلع نخواهد شد. در روش دیگر لامپ های جهت با رله های خاصی پیش از به حرکت در آمدن کابین روشن می شود، اما عیب آن این است که مسافران در طبقات دیگر در حرکت یا عدم حرکت کابین دچار تردید می شوند. 

نمایشگر LCD : 

در آسانسورهای جدید برای نمایش مکان کابین، نوع کاربری طبقه و اطلاعات مفید دیگر ، از نمایشگرهای LCD استفاده می شود.

کیفیت بالای تصاویر گرافیکی ، قابلیت ایجاد تصاویر متحرک و ... از ویژگی های بارز اینگونه نمایشگرها می باشد.

از ویژگی های مهم دیگر ان ها قابلیت نمایش طرح های گرافیکی سفارشی است، بدین ترتیب که میتوان لوگو شرکت یا نهاد و سازمان را بر روی صفحه LCD طراحی کرد و نمایش داد. ورودی این گونه نمایشگرها در برخی موارد کد باینری یا گری می باشد. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نمراتور ماتریس نقطه ای

 

در این روش از تعدادی LED در یک ماتریس نقطه ای قرار گرفته است، استفاده می شود.

این ماتریس ها در ابعاد مختلف ساخته می شوند، اما متداولترین آن ها 7*5 می باشد. 

 

 

برای نمایش علائم بر روی ماتریس های نقطه ای نیاز به مدارات واسط پیچیده ای داریم که توسط کارخانه های سازنده صفحه شستی به همراه ماتریس ها ارائه می شوند. نکنه مهم در این رابطه هماهنگی بین این مدارات راه انداز و تابلوی فرمان اصلی آسانسور می باشد. 

 

 

نمراتور 7 سگمنت

با پیشرفت صنعت الکترونیک دهه های اخیر ، نمایشگرها هم دچار دگرگونی های اساسی شده اند و دیودهای نوری یا همان LED ها نقش مهمی را در این خصوص ایفا می کنند.

 

نمایش مکان کابین به کمک دیودهای نوری دارای مزایای زیر است : 

 

1. انعطاف پذیری بالا در تغییر نمایش اعداد و برخی حروف ها 

 

2. مصرف برق کم 

 

3. قابلیت نصب در همه طبقات یک ساختمان 

 

4. بدون محدودیت در تعداد طبقات 

 

5. بدون نیاز به نور محیط

 

6. عمر نامحدود 

 

7. متنوع و مشتری پسند 

 

این نمایشگرها به دو گروه کاتد مشترک و آند مشترک تقسیم می شوند. در صنعت اسانسور  بیشتر از نوع آند مشترک استفاده می شود. در ضمن نحوه اتصال نمایشگرهای طبقات به ییکدیگر به شکل موازی می باشد.  در اینگونه نمایشگرها ، علاوه بر موقعیت کابین ، اطلاعات دیگری نیز به مسافر ارائه می شود، به عنوان مثال باز بودن درب را با چشمک زدن و یا نمایش d , o به طور متوالی به نظر می رسد. 

 

 

 

نمراتور و لامپ جهت

در یک آسانسور لامز است که مسافرین داخل کابین و افرادی که در طبقات به انتظار ایستاده اند، هر لحظه از مکان کابین مطلع شوند. این موضوع همواره یکی از دغدغه های طراحان سیستم های کنترل بوده است و از انجا که تشخیص و نمایش مکان کابین در چاه به نوعی به هم وابسته هستند، با تغییر روش نمایش هم دچار دگرگونی می شود. 

 

1. نمایشگر لامپی : 

در این روش برای نمایش مکان کابین ، به ازای هر طبقه یک لامپ وجود دارد که در روی قاب خارجی و داخل آن ، نام یک مکان طبقه حک شده است. به طور مثال 1.2.GF با حرکت کابین در امتداد مسیر چاه، لامپها یکی پس از دیگری روشن و خاموش شده ، مکان کابین به استحضار بیننده می رسد. البته در موارد نیز یک لامپ در کنار یا اطراف شستی احضار داخل کابین به عنوان نمایشگر مکان کابین استفاده می شود. 

 

 

این روش معایب زیادی دارد : 

1. بالا بودن جریان مصرفی لامپ ها ، به طوری که برای روشن نمودن انها نیاز به کنتاکت رله می باشد. 

 

2. انعطاف پذیری بسیار کم در تغییرات علائم قابل نمایش برای تغییر در علائم نیاز به ایجاد تغییر کل ساختار نمایشگر است. 

 

3. محدودیت استفاده در تعداد طبقات بالا. برای نمایش طبقات در آسانسورهای بلند مرتبه مانند 50 طبقه ، مشکلات زیادی پیش می آید. 

 

4. محدودیت نصب در همه طبقات بنا به دلایل 1 و 3 ، امکان نصب این گونه نمراتورها در همه طبقات وجود ندارد. 

 

5. عمر محدود 

 

سیم کشی نمراتورهای لامپی - به تعدد سیم کشی ها پیچیدگی آن دقت کنید.

یک نمونه سلکتور نمراتور لامپی تابلوهای رله ای قدیمی 

 

ایجاد شماره طبقه به صورت فلزی و روشن شدن لامپ در کنار آن 

 

 

2. نمراتورهای ساعتی :

در این نوع نمراتور، از یک صفحه نیم داره ، یک عقربه و تعدادی عدد و حرف تشکیل شده است. منایش شماره طبقه مانند ساعت توسط عقربه مربوطه انجام میشود. حرکت کابین موجب حرکت سیم بکسل و یا زنجیر نازکی شده، در نهایت چرخ دنده های ظریفی را به چرخش در می آورد که موجب حرکت عقربه میگردد. 

 

این روش هم دارای مشکلات زیر است : 

 

1. انعطاف پذیری بسیار کم در تغییرات علائم قابل نمایش  ، برای تغییر در علائم نیاز به ایجاد تغییر در کل ساختار نمایشگر است. 

 

2. محدودیت استفاده در تعداد  طبقات بالا . برای نمایش طبقات در آسانسورهای بلند مانند 50 مشکلات زیادی پیش می آید. 

 

3. محدودیت نصب در همه طبقات . بنا به دلایل 1 و 3 امکان نصب این گونه نمراتورها در همه طبقات وجود ندارد. 

 

4. عمر محدود 

 

5. نیاز به روشنایی محل 

 

روش های تشخیص مکان کابین - روش های جدید

روش تشخیص مکان کابین 

روش های جدید

1. روش مگنت سوئیچ :

در این روش دو مگنت سوئیچ حساس به صفحات آهنی یکی برای تغییر سرعت و دیگری برای توقف سر طبقه مورد استفاده قرار می گیرد. صفحات آهنی موسوم به پرچم در طول مسیر حرکت کابین در چاه، در محل های معین نصب شده، از فاصله داخلی مگننت سوئیچ عبور کرده آن را تحریک می کن، در نتیجه پالس های مرود نیاز برای تشخیص مکان و کاهش سرعت و همچنین مکان دقیق توقف سر طبقه ایجاد می گردد. از معایب این روش میتوان به لختی عملکرد آن در سرعت های بالا، نا زیبا شدن چاه در آسانسورهای شیشه ای و خطر زیاد برای فرد ایستاده رو کابین به ویژه در مواردی که ایجاد چاه کوچک است ، اشاره نمود. 

2. روش حسگر مدادی :

همانطور که در بالا اشاره شد معمولا از دو حسگر یکی برای تشخیص مکان کابین و دیگری برای توقف استفاده می شود. پالس های ایجاد شده توسط این حسگرها یز به وسیله تراول کابل به تابلو منتقل می گردد. روش دیگر به کمک دو حسگر آن است که هر دو برای دور اندازی و توقف عمل می کنند. بدین ترتیتب که اگر هر کدام ار حسگرها به تنهایی تحریک شوند به عنوان دور انداز عمل کرده، اگر باهم تریک شوند به عنوان توقف. این حسگرها میتوانند از نوع مدادی حساس به آهنربا یا از نوع حسگر نوری و ... باشند. 

 

 

 

در مورد معیب حسگرهای مغناطیسی نیز میتوان به 3 نکته اشاره نمود : 

1. به دلیل ساختمان آنها ، دارای سرعت عملکرد پایینی بوده ، در هنگام استفاده در آسانسورهای با سرعت بالا ( بیش از متر بر ثانیه ) دچار مشکل شده، باید از نوع دیگری که پر سرعت تر است استفاده شود. 

 

2. در صورت وجود ترک در آهنرباها ، امکان ایجاد پالس های اضافی وجود دارد، که خود موجب ایجاد اختلال شمارش پالس های طبقات می شوند. 

 

3. این حسگرها نسبت به شدت میدان حساس بوده در صورت کممتر یا بیشتر شدن فاصله هاشان تا سطح آهنربا، امکان عمل نکردن آن ها نیز وجود دارد. 

 

3. روش حسگر نوری : 

در این روش از تابش نور مادون قرمز توسط فرستنده و دریافت آن توسط گیرنده استفاده می شود. 

یکی از معایب حسگرهای نوری ، حساسیت آن به نور محیط می باشد، به طوری که در برخی از پروژه ها که نورهای بازتابی در چاه آسانسور خیلی زیاد است، عملکرد این حسگرهای نوری دچار اختلال شده و به مرور زمان ضعیف می شوند.  در مورد حسگرهای نوری باید از صفحه ای فلزی یا پلاستیکی که مانع عبور از فرستنده به گیرنده شود، استفاده گردد. 

 

حسگرها قفل شونده (Latch) دارای این ویژگی است که یا مجاورت در برابر یکی از قطب های مغناطیسی به طور مثال S وصل شده، در صورت مجاورت با قطب مخالف N دوباره قطع میشود ، در نتیجه در صورت عدم مجاورت برابر قطب مخالف همواره در حالت قبلی باقی می ماند. 

 

 

نحوه چیدن آهنرباهای دورانداز و توقف 

 

 

شستی های جانبی آسانسور :

بر روی صفحه شستی در کابین آسانسور، تعدادی شستی وجود دارد که برای کنترل برخی از تجهیزات در نظر گرفته شده است. 

 

1. شستی های کنترل درب کابین 

DO : شستی با کنتاکت همیشه بسته NC برای باز کردن درب اتوماتیک کابین هنگامی که در حال بسته شدن است . 

 

DC : شستی با کنتاکت همیشه باز NO برای بستن درب اتوماتیک کابین وقتی که باز شده اما زمان توقف سر طبقه به پایان نرسیده است. 

 

2. تسهیلات برای معلولین 

با فشار دادن کلید ویژه معلولین که در شستی طبقه یا شستی کابین نصب شده است : 

 

1. اولویت سرویس دهی طبقه مزبور افزایش می یابد. به طور مثال اگر سرویس دهی آسانسور دان کالکتیو باشد، با فشار دادن این کلید کابین هنگام عبور از این طبقه به سمت بالا توقف می کند. 

 

2. ظرفیت کابین با فرض این که فرد معلول بر روی ویلچر نشسته است به او اختصاص می یابد. 

 

3. در صورت فشار دادن شستی ویژه معلولین داخل کابین ، شستی های طبقات سرویس داده نمی شود. 

 

 

3. شستی آلارم 

برای آگاهی افراد خارج از کابین به ویژه مامورین به هنگام گیر افتادن مسافران داخل کابین، یک آلارم صوتی در سیستم آسانسور پیش بینی می شود. این آلارم صوتی معمولا روی سقف کابین نصب شده مجهز به باتری و شارژر است و با یک شستی فشاری که داخل کابین در دسترس مسافران قرار گرفته فعال میگردد. 

 

نکته : 

معمولا ولتاژ آلارم های صوتی 24 ولت بوده، برای کار نیاز به وجود یک باتری در تابلوی فرمان می باشد، اما همانطور که می دانیم عمر باتری فقط محدود به چند سال است. در نتیجه با گذشت زمان باتری خراب شده، حتی با وجود برق نیز آلارم درست کار نمیکند، بنابراین لازم است حتما در سرویس های دوره ای به سالم بودن باتری و عملکرد صحیح آلارم توجه شود. 

 

 

شستی احضار - کاهش سیم طبقه

کاهش سیم طبقه :

همانطور که پیش تر اشاره شد به طور معمول از هر شسای طبقه تا تابلوی کنترل سیم کشی جداگانه ای انجام می پذیرد. تعداد این سیم ها قابل محاسبه است و به طور مثال تا n طبقه از جدول زیر به دست می آید : 

 

محاسبه تعداد سیم های طبقات

ردیف	نام	نام ترمینال تابلو	تعداد
1	مشترک نمراتور	+24	1
2	نمراتور	a,b,c,d,e,f,g,h	A
3	مشترک شستی	G22	1
4	برگشت شستی	Hn	n
		جمع	n + 10

 

 

این سیم کشی های متعدد که با افزایش تعداد طبقات ساختمان ( آسانسور ) به تعداد آن افزوده می شود ، موجب تراکم سیم کشی و دشواری خدمات در آینده میگردد. 

 

اما با به کار بردن سیستم کاهش سیم طبقه، تعداد سیم های ارتباطی برای همه شستی ها تا تابلوی کنترل به 4 عدد کاهش می یابد. به عبارت دیگر فقط 4 عدد  سیم، هم شستی ها به تابلوی کنترل متصل می شوند، هم سیگنال های دیگر مانند نمراتور درجه حرارت ، افت ولتاژ و ... به ترمینال های مربوطه در تابلو ارتباط می یابند.  این امر به کمک فناوری ارتباط سریال میسر می شود. 

 

سیستم احضار از راه دور :

در ساختمان هایی که افراد معلول جسمی رفت و آمد میکنند، این مشکل وجود دارد که پس از حضور آن ها مقابل درب آسانسور و فشار دادن شستی احضار ، کابین با تاخیر به دلیل عملکرد عادی آسانسور به آن طبقه می رسد و این مسئله موجب نارضایتی افراد معلول میگردد. برای حل این مشکل میتوان از یک شستی احضار از راه دور ، به طور مثال تا برد 30 سانتی متر استفاده نمود. 

 

بدین ترتیب فرد ممعلول پیش از رسیدن به درب آسانسور با فشار دادن شستی احضار از راه دور که در اختیار دارد کابین را احضار کرده، زمان توقف او در مقابل آسانسور به حداقل می رسد. 

با نگرشی به عملکرد شستی احضار از راه دور میتوان این سیستم را برای کاربردهای دیگر نیز تعمیم داد. به طور مثال در ساختمان هایی که توسط آسانسور، میزهای آزمایشگاهی، اسباب و اثاثیه مسافران و ... جابجا می شود، میاولن از یک سیستم احضار از راه دور به همراه شستی های DC , DO استفاده نمود.